Bisikletler, mekanik olarak çalışan araçlar olup, üzerindeki mekanik bileşenlerin düzenli aralıklarla temizlenmesi ve bakıma ihtiyaç duyması gerekir. Bu bakımlar, hem bisikletinizin ömrünü uzatır hem de parçaların erken bozulmasıyla oluşabilecek masrafları engeller. Bisikletinizi düzenli bakımını yapmak veya yaptırmak, uzun turlarda ve kısa gezintilerde sorun çıkma olasılığını minimuma indirir. Bu bakımlar bisiklet tamircileri veya servislerinde yapılabilse de zaman alır ve maliyetli olabilir. Bazı ağır bakım işlemleri için profesyonel müdahale gerekebilir, fakat basit tamiratlar veya bakımlar evde de gerçekleştirilebilir. Ancak bunun için belirli ekipmanlara ve aparatlar ihtiyaç duyarsınız. İşte evde bisiklet bakımı için sahip olmanız gereken ekipman ve aparatları.
Bisiklet Tamir Standı
Bisikletinizi olduğu yerde bakım yapmak ya da temizlemek oldukça zorlayıcı olabilir. Bununla birlikte bisiklet standları, bu bakımları kolaylaştıran faydalı bir ekipmandır. Standlar, bisikletinizi yerden kaldırarak vites, fren ve zincir ayarlarını zahmetsizce yapmanıza olanak tanır. Stand kullanılmadan yapılan bakımlar, vites ayarları ve zincir bakımı gibi işlemlerde oldukça zahmetli olabilir. Bisiklet standı, bakım işlemlerini kolaylaştırarak her bisikletçinin evinde veya garajında bulundurması gereken bir aparattır.
Hava Pompası
Bisiklet kullanırken lastiklerin havasının inmesi veya patlaması gibi durumlar, bisikletçiler için yaygın sorunlardır. Bisiklet kullanılmadığında bile lastiklerin havası inebilir. Eğer bir hava pompası yoksa, bu durum oldukça can sıkıcı hale gelir. Bakım sırasında havası inen lastikleri doğru hava basıncıyla doldurmak, sürüş keyfini arttırır ve lastiklerin vaat olmayan aşınmasını önler. Özellikle evde bisiklet bakımı için yer pompası, el pompasına göre daha rahat bir şişirme imkanı sunar. Tubeless lastiklerle uyumlu kaliteli yer pompaları ile lastiklerinizi şişirmek mümkündür. Hava pompası, hem bakım hem de sürüş esnasında bulundurulması gereken önemli bir bisiklet ekipmanıdır.
Levye ve Yama Seti
Zincir Temizleme Spreyi
Bisikletin en önemli parçalarından biri olan zincir, bakımının düzenli yapılması gereken bir bileşendir. Zincirin, yağlamadan önce temizlenmesi gerekir; bunun için en pratik yol zincir temizleme spreyidir. Özellikle bisiklet için özel üretilmiş zincir temizleme spreyleri, tüm toz ve eski yağ kalıntılarını çıkarabilir. Bu spreyler, zincirlerin uzun ömürlüğünü sağlamanın en kolay yollarındandır. Ancak, zincir temizleme spreyleri tek kullanımlık ve maliyetli olabilir. Eğer bu spreyleri kullanmak istemiyorsanız, gaz yağı uygun bir alternatif olabilir. Gaz yağını bir sprey şişesine doldurarak zincir temizliği yapabilirsiniz; fakat gaz yağı, zincir temizleme spreylerine göre daha uzun sürede kurur. Bu nedenle gaz yağı ile yapılan temizlik işlemlerinin süresi de daha fazladır. Gaz yağı etkili olsa da sürekli kullanımı önerilmez. Zincir temizliği için benzin, tiner gibi aşındırıcı petrol ürünleri kullanmaktan kaçınmak önemlidir.
Zincir ve Gres Yağları
Zincir, bisiklet üzerinde en çok özen gösterilmesi gereken parçadır. Uzun ömürlü olması için düzenli ve doğru ürünlerle yağlanması gerekir. Bisiklet üzerindeki tekerlek göbekleri, orta göbek ve furş gibi tüm döner mekanizmaların düzenli olarak temizlenip yağlanması da önemlidir. Bazı bisiklet kullanıcıları, zincir yağlaması için WD-40, motosiklet zinciri yağı veya motor yağı kullanıyor; ancak bu ürünler bisiklet zincirine uygun değildir ve zarar verebilir. Bu sebeple, bisiklet zincirleri için özel olarak üretilmiş yağlar kullanılmalıdır. Ayrıca döner mekanizmaların bakımı için uygun gres yağları tercih edilmelidir. Kaliteli gres yağları, döner parçaların uzun süreli performansını korur. Ancak, bu parçaları gres yağ ile yağlayabilmek için öncelikle nasıl söküleceğini bilmek gerekir. Eğer bisiklet mekaniği hakkında fazla bilginiz yoksa, bu tür ağır bakımlar için profesyonel bir tamirciye gitmelisiniz.
Alyan ve Anahtar Setleri
Bisiklet bakımını kolaylaştırmak için bazı parçaları sökmek gereklidir. Bunu yapmak için iyi bir alyan ve anahtar setine ihtiyacınız vardır. Bisikletin furş, pedal ve arka aktarıcı gibi parçalarının yağlanması ve ayarlarının yapılması için uygun bir alyan ve anahtar takımı edinmeniz şarttır. Modern bisikletlerde basit bir alyan seti ile tüm bakımlar gerçekleştirilebilir. Ancak alyan setiniz yoksa, kapalı parçalardan biri zamanla bozulabilir. Vites ve fren ayarlarınız bozulduğunda, alyan setiniz yoksa bir bisiklet tamircisine gitmek zorunda kalabilirsiniz. Alyan ve anahtar setleri, evde bisiklet bakımını doğru ve kolay bir şekilde gerçekleştirmeniz için mutlaka bulundurulması gereken ekipmanlardır.
Tork Anahtarı
Bisiklet üzerindeki somun, vida veya alyan vidalarının belirli bir newton metre değeri vardır. Bu nedenle her somunu ya da vidayı aşırı sıkmamanız gerekir. Tork anahtarları, doğru newton metre ayarında sıkma işlemi yapmanızı sağlar. Çoğu bisikletçi, tork anahtarını gereksiz bir alet olarak görse de bu alet, güvenli sürüş için oldukça önemlidir. Gerekenden fazla sıkılmış bir vida veya somun, yuvasına zarar verebilirken; az sıkılmış olanların gevşeyip düşmesi kaza riskini artırır. Tork anahtarı, bakımınızı yaparken montaj yapılan parçaların doğru şekilde yerleştirilmesini sağlamak için şarttır. Özellikle karbon kadro ve donanımlara sahip bisikletlerde belirtilen tork değerlerine dikkat edilmelidir. Aksi takdirde, aşırı sıkma sonucu parçalar zarar görebilir.
Temizlik Aparatları
Bisikletimize yeterince bakım yapıyoruz; temizlik de vazgeçilmezdir. Bisiklet temizliğini, mutfak süngeri, bir kova, yumuşak bir fırça ve mikrofiber bez ile kolayca yapabilirsiniz. Ayrıca, özel bisiklet şampuanları, cilaları ve su püskürtme makineleri gibi profesyonel ekipmanlar da mevcuttur. Bütçenize bağlı olarak, bu ekipmanlarla bisiklet temizliğini daha kolaylaştırabilirsiniz. Temizlikte dikkat edilmesi gereken nokta, basınçlı su kullanmamaktır. Bisikletler, motosikletler gibi silinmelidir; bol su ile yıkanmamalıdır. Aksi takdirde, göbek, furş ve orta göbek gibi kapalı parçalara su girebilir ve yağ özelliklerini kaybetmesine sebep olabilir. Dolayısıyla, bisikletinizi silmek yeterlidir.
Ruble ve Göbek Anahtarları
Ruble ve göbek bakımı, ileri düzey bisiklet mekaniği bilgisi gerektirir. Eğer yeterince deneyiminiz yoksa, bu bakımları profesyonel tamircilerde veya servislerde yaptırmalısınız. Ancak bisiklet mekaniğine hakimseniz, ruble ve göbek anahtarlarıyla bu bakımları evde gerçekleştirebilirsiniz. Bisiklet üzerindeki ruble ve göbeklerin tipine uygun anahtarlara sahip olmak, bu parçaların bakımını kolaylaştırır. Ruble ve göbekler, gücün aktarımında önemli bir rol oynar; bakımları ne kadar iyi olursa bisiklet o kadar akıcı sürülür. Bu nedenle, ruble ve göbeklerin düzenli olarak yağlanması şarttır. Bu parçalara ulaşmak için gerekli olan anahtarları bulundurmak, evde bisiklet bakımında gereklidir.
